Sytuacja gospodarcza i finansowa sektora MŚP w Niemczech.

Indeks koniunktury Creditreform (CGK), oceniający sytuację gospodarczą w średnich firmach, spadł do -1,4 pkt co oznacza, że po raz pierwszy od wiosny 2009 roku w sektorze MŚP panują przeważnie negatywne nastroje.
„Nadzieja na ożywienie gospodarcze w Niemczech po trzecim roku kryzysu nie spełni się. Od czasu światowego kryzysu finansowego nastroje wśród średnich przedsiębiorstw nie były tak złe jak obecnie” – mówi Patrik-Ludwig Hantzsch, szef działu badań ekonomicznych Creditreform. Oczekiwania przedsiębiorstw są bardziej pesymistyczne niż w roku ubiegłym i kształtują się na najniższym poziomie od 15 lat. Słaba obecnie gospodarka budowlana i produkcja przemysłowa znacząco spowalniają rozwój biznesu wśród MŚP w Niemczech. W ocenie ekspertów Creditreform, oprócz wojen w Europie Wschodniej i na Bliskim Wschodzie, do wysokiego poziomu niepewności przyczynia się również bieżąca polityka gospodarcza.

Ożywienie gospodarcze opóźnione

„Osłabienie inflacji nie miało jeszcze pozytywnego wpływu na przedsiębiorstwa” – wyjaśnia Patrik-Ludwig Hantzsch. W dalszym ciągu obserwowany jest istotny wpływ skutków inflacji, który doprowadził do spadku konsumpcji i zwiększenia kosztów finansowania obcego. Dalszy rozwój zamówień i sprzedaży oceniany jest wśród firm średnich bardziej pesymistycznie niż w latach ubiegłych. Jedynie 21,9 proc. ankietowanych spodziewa się wzrostu zamówień w nadchodzących miesiącach, natomiast 17,6 proc. obawia się ich spadku. Nieznaczne pobudzenie gospodarki możliwe jest jedynie w sektorze usług.
Wysokie koszty finansowania i pesymistyczne perspektywy gospodarcze również znacząco osłabiają chęć do inwestowania. Obecnie jedynie 43,9 proc. ankietowanych planuje inwestycję (w roku ubiegłym: 52,8 proc.). Skłonność do inwestowania w sektorze MŚP jest obecnie tak niska, jak podczas kryzysu finansowego w 2009 roku. Hantzsch twierdzi: „Bez inwestycji przedsiębiorstwa tracą konkurencyjność. Stanowi to duże obciążenie dla przyszłości Niemiec jako lokalizacji biznesowej.”

Półrocze zimowe: głównie spadek sprzedaży

W minionej zimowej połowie roku rozwój sprzedaży w średnich firmach był już bardzo stłumiony. 31,7 firm z tego sektora odnotowało zmniejszenie obrotów, natomiast 23,9 proc. firm odnotowało wzrost sprzedaży. Dodatkowo recesja wyraźnie wpłynęła na chęć zatrudniania nowych pracowników. W ankiecie 18,5 procent respondentów wskazało na zmniejszenie zatrudnienia, z kolei 18,0 procent zwiększyło liczbę pracowników. „Po raz pierwszy od prawie 20 lat zatrudnienie w średnich przedsiębiorstwach przestało rosnąć. „Można to rozumieć jako sygnał ostrzegawczy dla rynku pracy” – powiedział Hantzsch. Obecne planowanie kadrowe w średnich firmach jest jeszcze bardziej ostrożne niż w okresie pandemii koronawirusa.

Wzrost współczynnika kapitału własnego w sektorze produkcyjnym

„Brak inwestycji i malejące zapotrzebowanie na kapitał dłużny podwyższyły wskaźniki kapitału własnego w średnich spółkach. W rezultacie wzrosła liczba spółek o silnym kapitale własnym” – mówi Hantzsch, odnosząc się do sytuacji finansowej spółek. Wysoki wskaźnik kapitału własnego, przekraczający 30 proc., odnotowało 35,5 proc. ankietowanych. Jednak ta pozytywna tendencja jest widoczna tylko w sektorze produkcyjnym. W budownictwie i handlu detalicznym wzrosła natomiast liczba spółek o niewielkim kapitale własnym. Obecnie 29,5 proc. ankietowanych w średnich firmach ma zbyt niski wskaźnik kapitału własnego na poziomie mniejszym niż 10 proc.
Ze względu na wysokie stopy procentowe i słabą sytuację gospodarczą, popyt na kredyty wśród średnich przedsiębiorstw znacznie się zmniejszył. O kredyt w banku ubiegało się w ciągu ostatnich kilku miesięcy jedynie 18,6 proc. respondentów – w ubiegłorocznym badaniu było to 23,8 proc., a trzy lata temu o kredyt ubiegała się niemal co trzecia osoba.

Rosną obciążenia biurokratyczne

Zdecydowana większość średnich firm (75,6 proc. ankietowanych) odnotowała wzrost tzw. „wymagań biurokratycznych”. Przeszkodą w rozwoju biznesu staje się zwiększona biurokracja. Firmy mają mniej czasu na zamówienia (70,0 proc.), co skutkuje dłuższym czasem oczekiwania klientów (36,6 proc.). Rosną także koszty, na przykład ze względu na dodatkowy personel. „Rozległa biurokracja przekształca się z ogólnej uciążliwości w prawdziwą przeszkodę. Należy skutecznie odciążyć średnie przedsiębiorstwa” – domaga się Hantzsch.