Przemysł w Niemczech – między depresją a nadzieją

Obiektywne oceny danych przedstawiających bieżącą sytuację biznesową w sektorze rzemieślniczym w Niemczech od 2022 r. wskazują na istnienie recesji. Negatywne przeświadczenie o aktualnej sytuacji biznesowej widać także w wynikach badania opinii przedstawicieli tego sektora na temat obecnej sytuacji biznesowej. Podczas gdy w ubiegłym roku 55,3 proc. respondentów oceniało ją bardzo dobrze lub dobrże, to na początku tego roku odsetek ten zmalał do poziomu 51,6 proc. Na uwagę zasługuje także udział ocen słabych (od niezadowalającego do niewystarczającego), która w tym samym czasie również nieznacznie spadła – o 1,2 punktu procentowego do poziomu 5,8 proc. Tylko handel samochodowy i usługi osobiste są powyżej średniej. Znacznie niższe wyniki zanotowano w branży budowlanej i metalowej. W związku z tym dynamika sprzedaży w minionym półroczu po raz kolejny kształtuje się na gorszym poziomie niż w roku ubiegłym – po raz drugi od pandemii Covid-19 w 2021 r. (minus 8,4 proc.) saldo sprzedaży jest ujemne (minus 1,5 proc.).

Brak wykwalifikowanej kadry

Przy ocenie obecnej sytuacji i dalszych perspektyw rozwoju sytuacji w branży należy zwrócić uwagę, że prawie jedna czwarta przedsiębiorstw rzemieślniczych zredukowała zatrudnienie. Nie było to spowodowane wyłącznie sytuacją gospodarczą, ale także niedoborem wykwalifikowanych pracowników, zwłaszcza w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji. Gdy analizowano powody redukcji liczby pracowników, 46 proc. respondentów wskazało na niedobór wykwalifikowanych pracowników na tle zmian demograficznych. Istotną rolę odgrywają również problemy strukturalne – 24 procent ankietowanych stwierdziło, że ich pracownicy przeszli do innych branż. Jednak 31,4 procent ankietowanych wskazało również na słabą sytuację w zakresie zamówień przy redukcji liczby pracowników.

W bieżącym Indeksie Klimatu Biznesowego Instytutu IFO, monachijscy badacze piszą: „Nastroje biznesowe w Niemczech się poprawiły. Indeks klimatu biznesowego IFO wzrósł do 86,7 punktów w marcu, z 85,3 punktów w lutym. Firmy wyraziły większe zadowolenie z obecnej sytuacji. Oczekiwania wyraźnie wzrosły. Gospodarka niemiecka ma nadzieję na poprawę”. Według Instytutu IFO, przemysł wytwórczy i budownictwo, w których dominują wykwalifikowani pracownicy rzemieślniczy, odnotowują nieznaczne spadki sprzedaży. „Brak zamówień pozostaje największym wyzwaniem dla branży budowlanej” – pisze IFO.

Jest nadzieja na poprawę

Badanie Creditreform przeprowadzone wśród 1255 niemieckich firm również daje pozytywne sygnały w odniesieniu do oczekiwań. W związku z tym przyszła sprzedaż w ciągu najbliższych sześciu miesięcy będzie wyższa o 1,5 punktu procentowego. Branża spożywcza i motoryzacyjna są na czele tych sektorów, które mają nadzieję na zwiększenie sprzedaży. Chociaż bieżąca sytuacja w zakresie poziomu zatrudnienia jest nieco bardziej pozytywna niż w roku ubiegłym, w tym roku planowanie kadrowe ponownie się poprawiło. 21,4 proc. ankietowanych planuje zatrudnić dodatkowych pracowników – w 2024 r. tylko 20,6 proc. firm zagłosowało pozytywnie. Przede wszystkim zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw rzemieślniczych, które w przyszłości będą musiały radzić sobie z mniejszą liczbą pracowników – z 12,8 proc. (2024 r.) do 10,6 proc. obecnie. Pozostaje nadzieja, że ​​biorąc pod uwagę ogromne zapotrzebowanie w przemyśle zbrojeniowym, uda się znaleźć odpowiednią liczbę wykwalifikowanych pracowników.

Wypowiedzi na temat przyszłego rozwoju gospodarczego nabierają znaczenia, gdy w grę wchodzą inwestycje. Ludzie inwestujący pieniądze nie kierują się emocjami, lecz racjonalnym planowaniem przyszłego rozwoju gospodarczego. Pod tym względem znacznie bardziej pozytywne wypowiedzi dotyczące inwestycji są faktycznie powodem, aby znów spojrzeć na przyszłość zawodów rzemieślniczych w lepszym świetle. Prawie połowa ankietowanych (49,2 proc.) planuje dokonać inwestycji. Jest to liczba znacznie wyższa od 41,5 proc. z roku poprzedniego, choć nadal niższa od średniej z lat 2016-2019, gdy pozytywne nastawienie do inwestycji wyrażało ok. 60 proc. respondentów.